گروهي متشکل از زيست‌شناسان بين‌المللي موفق به رمزگشايي از رازهاي ژنتيکي «نيلوفر آبي» بعنوان يکي از متفاوت‌ترين گياهان جهان شدند.

 نيلوفر آبي در کنار ويژگي‌هاي منحصر بفرد و اغواکننده‌اي که دارد قادر است مانند پرندگان و پستانداران ضمن توليد گرما از خود،‌ دماي تمام اجزاي تشکيل دهنده‌اش را تنظيم کند.

اين گياه که بيش از 7000 سال براي مصارف خوراکي و دارويي در آسيا کشت مي‌شده است براي بودايي‌ها و هندوها نيز اهميت ويژه‌اي دارد. از اين رو محققان مشخصات ژنوم نيلوفرهاي آبي را در گزارشي در نشريه Genome Biology منتشر کردند.

اين مقاله پنجره جديدي را بر روي موقعيت تکاملي نيلوفرهاي آبي بعنوان يکي از قديمي‌ترين گياهان گلدار جهان باز کرده و تحقيقات آتي بر روي ويژگي‌هاي غيرعادي اين گياه را تسهيل مي‌کند.

اين گياه به داشتن بذرهايي با 1300 سال ماندگاري و همينطور خاصيت منحصر بفرد آب گريزي موسوم به «اثر نيلوفري» مشهور است. خاصيت آب گريزي در اين گياه به دليل خصايت نانواسکوپي برجستگي‌هاي بهم چسبيده است که بر روي سطح برگ‌هاي خودشوينده آنها قرار دارند.

جالب است بدانيد يکي از شرکت‌هاي توليد کننده رنگ‌هاي خود شوينده از اين فن‌آوري در توليد محصولات خود استفاده کرده است.

گياه شناسان دانشگاه‌هاي ايلي‌نوي آمريکا، «ايوات» در ژاپن، «آدلايد» و «والونگونگ» در استراليا بر روي خاصيت فيزيولوژيک و توليد گرماي نيلوفرهاي آبي به مطالعه پرداختند.

در همين راستا يکي از محققان گفت:‌ نيلوفرهاي آبي اهميت ويژه فرهنگي، اقتصادي و دارويي و بسياري ويژگي‌هاي غيرعادي ديگر دارند. علاوه بر اين داراي اهميت علمي بالايي نيز هستند.

وي افزود: در اين مطالعه تمرکز اصلي ما بر روي قابليت عجيب نيلوفرهاي آبي در توليد گرما است که اين گياهان مي‌توانند دماي ثابت 32 الي 34 درجه سانتيگراد را بيش از دو الي سه روز مانند يک جانور خون گرم در درون خود حفظ کنند.

به گزارش ايسنا به نقل از نشريه Genome Biology، محققان خاطر نشان کردند: گرماي توليد شده و رايحه‌هاي آزاد شده از نيلوفرها براي حشرات گرده افشان جذابيت بالايي دارد.

آنها همچنين دريافتند که اين گياهان جهت تعديل دماي خود از يک شيوه بيوشيميايي استفاده مي‌کنند و اين قابليت در آنها وابسته به يک پروتئين خاص است که مي‌تواند با توجه به ميزان دمايي که گياه نياز دارد برحسب مورد فعال يا غيرفعال شود.

اين محقق در پايان گفت: اکنون اطلاعاتي را درباره ژن‌هاي رمزگذاري‌کننده اين پروتئين در اختيار داريم که اين مسئله بر اطلاعات ما مبني بر فرآيند «تنظيم دماي» نيلوفرها مي‌افزايد. اين قابليت متابوليک در ساير گياهان گلدار نيز وجود دارد اما تنها برخي از آنها مانند نيلوفرها از اين قابليت استفاده مي‌کنند.